Στοιχεία Μαθήματος
Ανθρώπινα Δικαιώματα
Το μάθημα δεν θα διδαχθεί σε αυτό το εξάμηνο
Λεπτομέρειες Μαθήματος
Το μάθημα αποσκοπεί στη γνώση της ιστορικής εξέλιξης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της σημασίας τους για τη σύγχρονη δημοκρατία, αλλά και για έναν κόσμο δίκαιο, ειρηνικό και ανθρώπινο. Δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν τα ηθικά θεμέλια της σύγχρονης δημοκρατίας και ότι ο σεβασμός τους αποτελεί προϋπόθεση για έναν πραγματικά δημοκρατικό βίο. Για τη βαθύτερη κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναλύονται οι διάφορες θεωρητικές και ιδεολογικές προσλήψεις τους, κατά κύριο λόγο η φιλελεύθερη και η σοσιαλιστική εκδοχή τους, καθώς και οι αντίστοιχες ιδέες περί δικαιοσύνης. Το μάθημα βοηθά τις φοιτήτριες και τους φοιτητές να κατανοήσουν ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα επίμαχη ιδέα, γύρω από την οποία αναπτύσσονται συγκρούσεις τόσο στο εσωτερικό των φιλελεύθερων δημοκρατικών κοινωνιών όσο και μεταξύ των πολιτισμών. Tο μάθημα εστιάζει τόσο στην κατάρτιση και τη διαμόρφωση των φοιτητριών/τών ως δημοκρατικών πολιτών, όσο και στην εκμάθηση παιδαγωγικών πρακτικών και δραστηριοτήτων που θα εφαρμόζονται στο σχολείο και θα αποσκοπούν στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σχολική κοινότητα.
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος η φοιτήτρια / ο φοιτητής θα μπορεί:
- Να γνωρίζει τι είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη σημασία που έχουν για τη σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία.
- Να κατανοεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι το θεμέλιο για έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο ειρηνικό και πιο ανθρώπινο.
- Να συνειδητοποιεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι προϋπόθεση για μια καλύτερη ζωή όχι μόνο για τους άλλους, αλλά και για την ίδια/ο.
- Να αναγνωρίζει την ανάγκη για το σεβασμό τους από όλους και καταρχήν από την ίδια/ο.
- Να είναι ευαίσθητη/ος απέναντι στις διάφορες μορφές παραβίασής τους και να είναι διαθέσιμη/ος να τα προστατεύσει στην πράξη.
- Να έχει μια κριτική και διαλογική στάση απέναντι στις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και στις πληροφορίες των οποίων γίνεται κοινωνός και να μπορεί να αναπτύσσει επιχειρήματα υπεράσπισής τους τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο χώρο.
- Να δείχνει κατανόηση στις διαφορετικές αντιλήψεις ή ιδέες για τη ζωή και να έχει συνείδηση των προκαταλήψεων που έχει υιοθετήσει, και να είναι έτοιμη/ος να τις αλλάξει.
- Να μην υιοθετεί εθνικιστικές ή ρατσιστικές αντιλήψεις και να είναι ανοιχτή/ός στους αλλοεθνείς, τους αλλόθρησκους και τους αλλόδοξους.
- Να είναι σε θέση να προσαρμόζει την ηθική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα παιδιά και να σχεδιάζει κατάλληλες παιδαγωγικές δραστηριότητες στην τάξη.
Να συνεργάζεται στο πλαίσιο του σχολείου για την προαγωγή τους σε ολόκληρη τη σχολική κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειας.
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, η φοιτήτρια / ο φοιτητής θα μπορεί να αναπτύξει τις παρακάτω γενικές δεξιότητες:
- Σεβασμό στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα
Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
- Ανάλυση της έννοιας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
- Οι διαφορές ανάμεσα στην πρόσληψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ του δυτικού και των άλλων πολιτισμών, ειδικά του Ισλάμ.
- Οι γενιές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εξέλιξη από την αστικο-φιλελεύθερη στη σοσιαλιστική πρόσληψή τους – κοινωνική δικαιοσύνη και κράτος πρόνοιας
- Η καντιανή αντίληψη των δικαιωμάτων και η σημασία τους: κριτική προσέγγιση.
- Οι μεγάλοι σταθμοί στην εξέλιξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Αμερικανική Διακήρυξη, Γαλλική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Τα κοινά στοιχεία μεταξύ των παραπάνω Διακηρύξεων και τα νέα δικαιώματα.
- Θεωρητικές προσεγγίσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ανάλυση ιστορικών παραδειγμάτων άρνησής τους (ναζισμός, φασισμός, ολοκληρωτικά καθεστώτα).
- Ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία
- Η εξέλιξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη διάρκεια του 20ού αιώνα μέσα από την επιρροή του σοσιαλισμού (κράτος πρόνοιας), και ως αιτήματα στις συνθήκες της σημερινής δημοκρατίας (γυναίκες, μετανάστες, μειονότητες).
- Ανάλυση της σχέσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκπαίδευσης από τη σκοπιά των κοινωνικών αλλαγών που απαιτούνται για την προώθησή τους (αλλαγή των προκαταλήψεων και των νοοτροπιών, δημιουργία μιας κουλτούρας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων).
Υποστήριξη του μαθήματος μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class και χρήση λογισμικού με διαφάνειες (PowerPoint). Χρήση διαδικτύου για την παρουσίαση παραδειγμάτων.
Προβολή ταινίας και ατομική εργασία με σχολιασμό.
Οργάνωση Διδασκαλίας
|
Δραστηριότητα |
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
|---|---|
|
Διαλέξεις (13 μαθήματα Χ 3 ώρες) |
39 |
|
Ατομικές εργασίες - πρόοδος |
12 |
|
Εκπαιδευτικές επισκέψεις οργανωμένες από τους φοιτητές |
6 |
|
Προβολή ταινίας, παρουσίαση - σχολιασμός εργασιών - συζήτηση |
8 |
|
Αυτοτελής Μελέτη |
25 |
Συνολικός Φόρτος Εργασίας (ECTS Standards):
Η αξιολόγηση γίνεται στα Ελληνικά
Προσφέρονται τρεις εναλλακτικές:
Ι. Γραπτή τελική εξέταση με ερωτήσεις ανάπτυξης (100%)
ΙΙ. Γραπτή τελική εξέταση (50%) συν εκπόνηση ατομικής Εργασίας (50%). Προϋπόθεση είναι η φοιτήτρια ή ο φοιτητής να έχει λάβει προβιβάσιμο βαθμό στη Γραπτή τελική εξέταση.
ΙΙΙ. Φάκελος φοιτητή: δύο πρόοδοι (80%), 5 ατομικές εργασίες (20%). Ορισμένες εργασίες παρουσιάζονται εθελοντικά από τους φοιτητές και λαμβάνονται υπόψη για την αξιολόγησή τους.
Λαμβάνονται υπόψη η παρουσία και η ενεργή συμμετοχή των φοιτητών στο μάθημα.
Τα κριτήρια της αξιολόγησης και οι εναλλακτικές ανακοινώνονται στο e-class
- Στάθης Μπάλιας, Τα ανθρώπινα δικαιώματα στην εποχή της δημοκρατίας, Παπαζήσης, Αθήνα 2004.
- Micheline R. Ishay, Η ιστορία των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Από την αρχαιότητα έως την εποχή της παγκοσμιοποίησης, Σαββάλας, Αθήνα 2008.